شروع تغذیه تکمیلی و هر آنچه باید درباره آن بدانید!

با شروع تغذیه تکمیلی و ارائه تدریجی غذاهای جامد، فرزند شما دنیای جدیدی از طعم‌ و بافت‌های مختلف را تجربه خواهد کرد. چه اصولی برای موفقیت در این مرحله وجود دارند؟

وقتی فرزند شما متوجه می‌شود خوردن نشان‌دهنده هویت اوست! آیا فکر می‌کنید اولین قاشق هویج یا غلات، اتفاقی بی اهمیت است؟ این امر برای فرزند شما همچون انقلابی واقعی است! او تا‌به‌حال، هیچ چیزی به‌غیر از شیر مادر را نمی‌شناخته است.

با این‌حال، به لطف طعم و بافت‌های جدید و متنوع، فرزند شما به تدریج می‌فهمد که دارای قدرت تصمیم‌گیری است. (من این غذا را دوست دارم یا دوست ندارم) و اینکه آن‌ها شخصیت دارند.

او به زودی کلمه "من" را برای غذا یاد می‌گیرد. علاوه بر این، غذاهایی که او الان و به‌عنوان یک کودک دوست دارد در سلیقه او در زمان بلوغ نیز تاثیر می‌گذارد! در نتیجه، آشنایی با غذاهای جامد مرحله‌ای حیاتی برای رشد و مستقل شدن است. به تعبیری می‌توان گفت با شروع تغذیه تکمیلی فرزند شما وارد دنیای آدم‌‌بزرگ‌ها می‌شود. بعد از کشف "من"، فرزند شما متوجه می‌شود که غذا یک ‘’بازی’’ است. بعد از نقش منفعلانه‌ای که با خوردن شیر داشت، حالا به نقشی فعال دست‌ پیدا می‌کند. او با افرادی که هنگام غذا سر میز حاضر هستند ارتباط برقرار می‌کند (بله، او می‌تواند سر میز غذا بخورد، مثل یک دختر/پسر بالغ، این امر تغییر بزرگی برای او محسوب می‌شود): "دوست نه"، "نه نه" و "کییییک" اولین کلمات او خواهند بود، یا حتی ممکن است با آرنج به مادرش بزند! غذا خوردن به تدریج برای آن‌ها عادی می‌شود و شما باید راهکار‌های جدیدی برای جذب آن‌ها به غذا خوردن ابداع کنید: "وووووو هواپیما داره میاد"، "وییییییییژژژژژژ ماشین داره میاد تو پارکینگ" و ... و البته  زمانی که به فرزند خود اجازه می‌دهید تا برای اولین بار با دست خودش غذا بخورد تصوری که از او داشتید، در حالی که در پوره غرق شده است، به واقعیت تبدیل می‌شود! او خود را در بهشتی پر از غذا خواهد یافت!

بیشتر بخوانید : گرفتن آروغ نوزاد

خوردن بهترین چیز است، از زمانی که...!

قبل از هر چیز و مهمتر از همه، خوردن بسیار لذت‌بخش است، و همچنین خوردن در واقع اولین تجربه فرزند شماست. زمانی که در آغوش مادرش است، نوعی از احساس امنیت را تجربه می‌کند و خوردن شیر مادر، شور و شوق زیادی در او ایجاد می‌کند. بعدها با شروع تغذیه تکمیلی با غذای جامد آشنا می‌شود و به هنگام خوردن غذاهای مختلف واکنش‌های متفاوتی از خود بروز می‌دهد؛ از بی میلی و ناراحتی هنگام خوردن غذاهایی مثل پوره نخود فرنگی تا اشتیاق برای خوردن پوره موز و توت فرنگی. چه احساسات مختلفی!

اکنون زمان فرمانروایی او بر میز غذا فرا رسیده است، در حالی که بر روی صندلی مخصوص خود نشسته است. او خود را در کانون توجه خانواده می‌یابد و نهایت تلاش خود را برای خنداندن بقیه انجام می‌دهد. مادربزرگ تمام حواسش پیش اوست، تا زمانی که پوره‌اش را روی میز و حتی دیوار می‌ریزد! نگران نباشید، فرزند شما پی می‌برد که او نیز عضوی از خانواده است و سعی می‌کند تا جایگاه خود را در خانواده تثبیت کند!

اولین قاشق​

بنا به تمام مواردی که ذکر شد، اولین قاشق غذا لحظه ارزشمندی برای اوست. لازم است با دقت برای این لحظه آماده شوید: یک قاشق خاص برای او تهیه کنید؛ یک قاشق پلاستیکی (نه فلزی) برای داشتن احساسی بهتر و برای اولین بار فرزند خود را سر میز بنشانید. فراموش نکنید که از این لحظه عکس بگیرید! البته که این لحظه مهم ممکن است با شکست مواجه شود. ممکن است کودک شما فقط قاشق را بمکد حتی در این صورت نیز همین که او می‌داند باید قاشق را در دهانش قرار بدهد، خود نوعی موفقیت به حساب می‌آید! بعضی از بچه‌ها که ترجیح می‌دهند غذا را به سرعت بخورند، ممکن است در ابتدا استفاده از قاشق را نپذیرند. اگر فرزند شما دهانش را می‌بندد، نگران نباشید و بعدا دوباره شانس خود را امتحان کنید.

دوست ندارم!​

برخلاف تمامی تلاش‌ها و تصورات شما برای غذا دادن به فرزندتان، ممکن است او گاهی اوقات از غذا خوردن امتناع کند. به این پدیده " نئو‌فوبیا " یا ترس از غذای جدید می‌گویند. این پدیده معمولاً حدود ۲ سالگی رخ می‌دهد و بین ۴ تا ۷ سالگی به اوج می‌رسد. دلایل بسیاری برای نخوردن غذاهای خاص توسط فرزند شما وجود دارد:

 به دنبال اثبات کردن خود هستند، سلیقه شخصی، اجتناب از چیزهای جدید و مواردی از این قبیل. به یاد داشته باشید، تا قبل از ۲ سالگی هرچه غذاهای جدید بیشتری به او بدهید، ریسک کمتری برای نئوفوبیا وجود خواهد داشت. بنابراین به حس چشایی او به محض این‌که غذاهای کمکی به او می‌دهید، تنوع ببخشید. به شما اطمینان می‌دهیم همان‌ اندازه که به کیک علاقه دارند، کلم بروکلی را نیز دوست داشته باشد.

بیشتر بخوانید : گاز گرفتن و جویدن نوزاد

شروع تغذیه تکمیلی پس از پایان ۶ ماهگی

قبل از ارائه غذاهای کمکی تا جشن‌تولد ۶ ماهگی فرزند خود صبر کنید، تا اندام او به مقدار کافی برای هضم و قبول کردن هر غذایی به جز شیر، رشد کند. پس از آن  همه چیز به سلیقه او در غذا مربوط می‌شود.

واکنش کودکان به این موضوع متفاوت است. برخی علاقه زیادی برای نشستن سر میز همراه دیگران خصوصاً در غذا خوردن از خود نشان می‌دهند، در حالی که برخی دیگر مقاومت می‌کنند. در هر صورت، در ابتدا، شیر مادر منبع اصلی تأمین غذای فرزند شماست.

یک توصیه بسیار مهم: هر بار فقط یک غذای جدید به فرزند خود معرفی کنید، اولین غذای او شامل موارد زیر خواهد بود:

• برنج و گندم
• میوه ها :  به‌صورت طبیعی شیرین هستند: سیب، موز، هلو، گلابی، به و غیره
• سبزیجات:  هویج، اسفناج و نخود سبز به صورت آماده یا پوره‌هایی که در خانه درست شده‌اند. اگر خودتان آن‌ها را درست می‌کنید، بدون افزودن نمک، شکر یا چربی، درون آب بپزید یا آن ها را بخارپز کنید. 

بیشتر بخوانید : رشد و تکامل بینایی نوزاد

پایان ۶ ماهگی

گوشت و مرغ پخته

در ۶ تا ۸ ماهگی باید حداکثر ۲ قاشق چایخوری یا به عبارت دیگر ۱۰ گرم گوشت و یا مرغ پخته مصرف شود.

مصرف پروتیین بیش از این می تواند بدن شیرخوار را در معرض خطر قرار دهد. 

• غلات صبحانه شیرخواران حاوی گلوتن، سمولینا، پاستای مخلوط و به خوبی پخته‌شده و ... برای تامین انرژی لازم برای ماجراجویی‌های فرزند شماست!

۸ یا ۱۲ ماهگی

در این مرحله، شیر که دربردارنده محصولات لبنی برای اطفال است به عنوان منبع اصلی غذای آن‌ها باقی می‌ماند (حداقل ۵۰۰ میلی‌لیتر در روز) فرزند شما هر روز و در قالب ۴ وعده غذایی (صبحانه، ناهار، عصرانه و شام) تقریباً از همه‌چیز مقدار کمی می‌خورد:  

• کربوهیدرات‌ها که شامل غذاهای جدید مثل برنج، نان، ماکارونی (پاستا‌)، برنج نرم، تکه‌های نرم سیب‌زمینی و ... می‌شوند.
• گوشت
• علاوه بر این فرزند شما قادر است در ۱۲ ماهگی یک تخم‌ مرغ کامل را بخورد.
• حبوبات کاملاً پخته شده
• میوه و سبزیجات خام و رنده شده :هویج، انواع کدو، سبزیجات (جعفری، گشنیز)، میوه(سیب، گلابی، موز...)  

همچنین سعی کنید به بافت غذای او تنوع بدهید.

بیشتر بخوانید : همه چیز درباره شیردهی

بعد از پوره کردن همه‌چیز، به سمت غذاهای خردشده و نرم بروید. حین پخت‌و‌پز به یاد داشته باشید که افزودن نمک و شکر را کاهش دهید و سعی کنید از سرخ‌کردن و استفاده از چربی زیاد بپرهیزید. هر وقت در خانه غذای کودک را تهیه می‌کنید، پس از پخت و قبل از سرو کردن به آن روغن زیتون بزنید این روغن حاوی مقادیر بالای اسید‌های چرب است (امگا ۳ و امگا ۶) و به رشد و تکامل فرزند شما کمک می‌کند!

زمانی که موضوع حجم غذا در میان باشد، فرزند شما بهترین شاخص است: زمانی که سیر بشود، از خوردن دست می‌کشد. و سرانجام می‌رسیم به این سؤال ! برای نوشیدن چه چیزی باید به او بدهید؟ آب معدنی خالص. این‌ها تمام مواردی بودند که باید در زمان شروع تغذیه تکمیلی فرزند خود بدانید!

بیشتر بخوانید : آمادگی برای شیردهی

دیدگاه

آدری، مادر مارکو ۱۵ ماهه."هر وقت که مارکو روی صندلی کنار میز‌ ناهارخوری می‌نشیند، فریاد می‌زند "هوااااپییمااا !!"و می دانم که طی ۲۰ دقیقه آتی باید هواپیما را بلند کندم و بنشانم! اگر در آینده بگوید که می‌خواهد خلبان شود! می‌دانم که این ایده از کجا به او الهام شده است!

**این مطالب صرفاً جهت افزایش اطلاعات عمومی کاربران است و هرگز جایگزین توصیه‌های پزشک، انجمن‌های علمی و سایر منابع معتبر نمی‌باشد. ازآنجاکه هر مادر و کودک از مادر و کودک دیگر متفاوت است، کلیه آمار و ارقام ارائه شده در این وبسایت می‌تواند با توصیه پزشک برای هر مادر و کودک متفاوت باشد.

بیشتر بخوانید